Estonya e-resident üyeleri için en iyi bankacılık rehberi

Nomad Gate’deki arkadaşlarımız, Estonya bankacılığının tarihine kısa bir genel bakışın yanı sıra Estonya şirketiniz için önerilen bankaların ve fintech şirketlerinin bir listesini ve bu platformlarda hesap açmak için gerekenleri içeren bir makale yazdı. E-Residency aracılığıyla Estonya’da bir şirket kurma dan önce mutlaka okunmalıdır.

Estonya bankacılığının kısa bir tarihi

Estonya bankacılık tarihi, en basit tabirle fırtınalıdır. 1991’de Estonya bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra yeni açılan bankaların patlaması yaşandı. Rekor zamanında 1,5 milyon kişi yaşayan ülkede 40 banka vardı. Bu dönem, döviz büroları ve kötü şöhretli taraflar üzerine yapılan spekülasyonlarla özetlenebilir. Tahmin edebileceğiniz gibi, birçoğunun ömrü uzun sürmedi. İlginç bir şekilde, son derece masraflı bir Estonya dizisi olan “The Bank” de bu dönemlerde çekilmiştir. İflaslar ve birleşmeler, Estonya bankacılık tarihinin ikinci bölümünü oluşturur. Örneğin, Eesti Ühispank (Estonian Common Bank) bankası küçük on farklı bankanın birleşmesiyle kuruldu.

Büyük İskandinav bankaları, 2004 yılında AB’ye katıldıktan sonra kaotik Estonya bankacılığına ilgi duymaya başladı. Swedish SEB ve Swedbank kademeli olarak Estonya’nın en popüler bankaları olan Eesti Ühispank ve Hansapank’ı devraldı. Hansapank’ın kurucularından biri, iki meslektaşıyla birlikte 1999 yılında LHV yatırım bankasını kurdu. On yıl sonra, bir bankacılık lisansı almayı başardılar. İskandinav bankaları DNB ve Nordea, 2017 yılında Baltık bölgesi operasyonlarını birleştirdi. Yeni banka Luminor, Estonya’nın üçüncü büyük bankası oldu. Kısa bir süre sonra, 2019 yılında, Amerikan özel sermaye fonu şirketi Blackstone, Luminor’un %60’ını satın aldı.

Şu anda ise Estonya’da dokuz lisanslı kredi kurumu bulunmaktadır:

• AS Inbank (EE)—vadeli mevduatlar, tüketici kredileri, kiralama ve taksitle satın alma. Bir uygulama aracılığıyla kişisel ödemeler (şu anda yalnızca Estonya telefon numarasıyla kullanılabilir).
• AS LHV Pank (EE)—Yatırım ürünleri ve krediler dahil olmak üzere bireysel, kurumsal ve özel bankacılık.
• AS SEB Pank (SE)—Yatırım ürünleri ve krediler dahil olmak üzere bireysel, kurumsal ve özel bankacılık.
• AS TBB pank (önceki adı Tallinna Äripank) (EE)—Bireysel ve kurumsal bankacılık, krediler, değerli madenler.
• Bigbank AS (EE)—vadeli mevduatlar, bireysel ve ticari krediler.
• Coop Pank AS (EE)—Bireysel ve kurumsal bankacılık, krediler.
• Holm Bank AS (EE)—vadeli mevduatlar, tüketici kredileri ve taksitle satın alma, küçük işletme kredileri.
• Luminor Bank AS (EE)—Yatırım ürünleri ve krediler dahil olmak üzere bireysel, kurumsal ve özel bankacılık.
• Swedbank AS (SE)—Yatırım ürünleri ve krediler dahil olmak üzere bireysel, kurumsal ve özel bankacılık.

Bankaların çoğu küçüktür (adı Bigbank olan banka da dahil). Gerçekten dikkate almaya değer sadece dört büyük oyuncu var. Daha önce bahsedilen iki İsveç “devi” Swedbank ve SEB, Luminor ile modern Estonya bankası LHV’yi birleştirdi.

e-resident üyeler için banka hesapları

E-Residency programı 2014 yılında uygulamaya kondu ve Estonya’da yerleşik olmayanların ülkenin dijital hizmetlerine (şirket oluşumu, vergi raporlaması, bankacılık vb.) erişmesine izin vermektedir.

Bir e-resident kuruculu, Estonya’da banka hesabı alabilen başlıca iki tür şirket vardır.

İlk tür, Estonya ile güçlü bir bağlantısı olan şirketlerdir. Bu, Estonya’da çalışan personeller, iş ortakları (maalesef muhasebeci firmalar sayılmaz), tedarikçiler veya üretim olabilir.

İkinci tür ise kolayca izlenebilir geliri olan tipik tek kişilik çevrimiçi işletmelerdir. Pazarlamacılar, blog yazarları, koçlar, influencerlar, müteahhitler, seyahat eden yoga eğitmenleri… Hepsi bu kategoride yer alır.

Diğer tür şirketler, Estonya banka hesabına sahip olmayı çok zor bulacaktır. Bankalar normalde tek bir ülkede veya AB dışında faaliyet gösteren büyük şirketleri ve işletmeleri reddeder. E-ticaret, imalat, toptan satış, aracılık hizmetleri gibi alanlar genellikle bankalara kabul edilmezler. İşletmeniz kripto para birimiyle uğraşıyorsa, neredeyse hiç şansınız yok.

Bankaların ikinci tür olan dijital girişimcilerle çalışma isteği, 2017-2018 yıllarında Danske Bank kara para aklama skandalının ortaya çıkmasından sonra önemli ölçüde düştü. Estonya’nın itibarını zedeleyen, 2007-2015 yılları arasında ülkeden çok miktarda şüpheli işlemin geçtiği ortaya çıktı. Buna yanıt olarak, Estonya’da yerleşik olmayanlarla ilgilenen bankalara çok daha katı KYC düzenlemeleri getirildi. Gelişmiş durum tespiti önlemleri, birçok e-resident hesabının sona erdirilmesiyle ve kalanlara uygulanan ücretlerle sonuçlandı. Bu nedenle, yeni hesap açmak da çok daha zor hale geldi.

Estonya’daki en büyük bankalar

Günümüzde, Estonya’daki en büyük üç banka genellikle yalnızca Estonya ile güçlü bir bağlantısı olan işletmelerle veya şahsen Estonya’da ikamet ediyorsanız e-resident kurucuları kabul eder.

Bu üç banka, Estonya’da yerleşik olmayanlar için hesap açma ücreti yerine durum tespiti süreci ücreti uygulamıştır. Olumsuz bir yanıt almanız durumunda iade yapılmaz. Maliyet SEB ve Swedbank’ta 300-750 Euro arasında değişiyor ve Luminor’da 1000 Euro’dan başlıyor. Swedbank ve Luminor, sahipleri AB/AEA sınırları içindeyse Estonya şirketlerinden aylık ücret talep etmez. Ancak, bu konuda fikirlerini değiştirirlerse şaşırmam. AEA sınırları dışında veya tipik vergi cennetlerinde ikamet ediyorsanız, hesap açma ve aylık ücretler için yüksek meblağlar ödeyeceksiniz.

Herhangi bir nedenle LHV’de bir hesap alamıyorsanız ancak o zaman bu bankalarda bir hesap için başvurmanızı tavsiye ederiz. Ücretler genellikle daha yüksektir, işlem süreleri daha uzundur ve artık Estonya’da yerleşik olmayanlara pek sıcak bakılmıyor.

LHV bank

LHV, e-Residency programının lansman ortağıydı.

Estonya’da yerleşik olmayanların ve birçok yerlinin favorisi, sade, iyi ve modern bir bankacılık deneyimi sunuyor. LHV ücretleri Estonya’daki en düşük ücretlerdendir, müşteri hizmetleri en iyi seçilir ve iyi ürünler sunarlar. Her zaman işleri biraz farklı yapmayı hedeflemiştir. Sebebi Estonyalı tasarımcı kıyafetleri giyen müşteri hizmetleri ekibi, Noel’de zencefilli kurabiye dağıtmaları veya çatıya arı kovanları kurmaları olabilir.

LHV bankasının ana kurucusu Rain Lõhmus, Estonya bankacılık sektörünün en renkli şahsıdır. Baltık’ın en büyük bankası Hansapank’ın ilk yıllarında kurucuları arasında yer almıştır. 1999’da birkaç meslektaşıyla birlikte yatırım bankası LHV’yi kurmaya karar verdi. Bankanın adı aslında Lõhmus, Haavel ve Viisemann baş harflerinden geliyor. Müşteri sayısı ve sunduğu ürünlerdeki hızlı büyümenin ardından, şimdi Estonya’nın dördüncü en büyük bankası ve yerli bankalar arasında ilk. 2016’dan beri Baltık borsasında da işlem görüyor ve hisse fiyatı şu ana kadar %125 arttı.

Rain Lõhmus, şirketin Noel galalarında rap müziği çalmayı sever ve LHV’nin yönetimi, iş kararları verirken aynı derecede cesurdur. Fintech şirketlerine (Wise, Coinbase, Trustly, vb.) ödeme altyapısı sunan ilk şirket onlardı. Ayrıca dijital tanımlamaya öncülük ettiler ve skandallı Danske bankasından özel krediler portföyünü satın aldılar. LHV hakkında “Pangasaladus” (Banking Secret) adında koca bir kitap var ama hadi hesap açılışına geri dönelim.

Daha önce de belirttiğim gibi Estonya ile bağınız olmadan da banka hesabı alabilirsiniz. Ancak yine de bu ülkede neden bir hesaba ihtiyacınız olduğunu belirtmeniz gerekiyor. İyi bir sebep bulamıyorsanız, Baltık borsasına yatırım yapmak istediğinizi söyleyebilirsiniz. Şimdiye kadar, geçerli bir sebep olarak kabul edildi ve herkes bu sebebi kullanabilir.

Belgeleri göndermeniz ve çevrimiçi başvuru yapmanız gerektiğini unutmayın, direkt ofise gitmeyin. Önce onay almanız gerekiyor. Estonya’da yerleşik olmayanlar için gerekli tüm adımları, belgeleri ve fiyatları içeren bir sayfavar. Genellikle, bir kararın alınması yaklaşık iki hafta sürer. Bundan sonra, banka ofisini ziyaret edebilirsiniz. Kimlik tespiti için yalnızca bir kez gelmeniz yeterlidir, daha sonra diğer her şey çevrimiçi olarak yapılabilir. Ayrıca bir banka kartı istiyorsanız, ziyaretiniz sırasında alabilmeniz için ön sipariş verdiğinizden emin olun.

Yine de tersini yaptıysanız ve önce onay almadan Estonya’ya gittiyseniz, banka şubesine gidip kimliğinizi belirlemelerini isteyebilirsiniz. Bundan sonra, çevrimiçi bir başvuru gönderebilir ve gerekli belgeleri e-posta ile gönderebilirsiniz. Olumlu bir karar alınması durumunda e-resident kartınız ile sözleşmelerinizi dijital olarak imzalayabilirsiniz ve artık bankaya şahsen gitmenize gerek kalmaz.

Başarılı bir işletme hesabına sahip olduğunuzda size gümüş tepside bireysel bir hesap sunulacağını düşünmeyin. Estonya ile hiçbir bağlantınız olmadan, bireysel bir hesap için değerlendirilmeden önce en az altı ay boyunca şirketinizin bu bankayla çalışması gerekir. Muhtemelen buna olan ihtiyacı da açıklamanız gerekecek. İyi olan şu ki, Baltık hisse senetlerine özel kişi olarak da yatırım yapabilirsiniz.

Öne Çıkanlar

• İyi çevrimiçi bankacılık ve uygulamalar
• İlk görüşmeden sonra kesinlikle şahsen gelmenize gerek yok
• Estonyalılar tamamen dijital olarak bireysel bir hesap açabilir
• Ücretsiz SEPA transferleri
• Wise entegrasyonu (bazı para birimleri için)
• Nispeten makul fiyatlı yatırım seçenekleri ve en geniş hisse senediseçimi. Baltık pazarlarında serbest ticaret.
• Daha küçük miktarlarda ETF’lere otomatik yatırım yapmak için Growth Accountseçeneği. Ayrıca LHV banka kartınızı buna bağlayabilirsiniz, böylece her ödemede bir miktar sent Growth Account’a gidecektir.
• Daha aktif tüccarlar için LHV Trader (Interactive Brokers platformunu kullanır)
• W-8BEN sayesinde, ABD temettülerinde %30 yerine %15 vergi oranı
• API (muhasebe vb. ile entegrasyon için). LHV + Xolo kullanıyorsanız, vergi ödemelerinizi her ay hazırlayacaklardır, bu nedenle her ay biraz zaman kazandıran LHV uygulamasında bunları onaylamanız yeterlidir.
• EveryPayaracılığıyla düşük maliyetli kredi kartı işleme
• Apple ödeme, Google ödeme, Garmin ödeme, Fitbit ödeme

Dikkat edilmesi gerekenler

• Estonya’da yerleşik olmayanlar için hesap açma ve aylık ücretler. Estonya, Norveç ve AB’de (Kıbrıs, Lüksemburg, Malta hariç) kayıtlı şirketler için açılış için 200 Euro ve aylık 20 Euro ücret ödeyin. Diğerleri için 500 Euro ve 50 Euro şeklinde ücretlendirilir.
• Uluslararası banka kartı ücretleri (bazı döviz kuru artışları, ATM ücretleri)
• Yabancı ülkelere banka kartı göndermiyorlar. Kartınızı kaybederseniz veya süresi dolarsa, Estonya’daki bir arkadaşınıza (varsa) veya muhasebecinize gönderilmesini sağlayabilirsiniz ve onlar da kartınızı size iletebilirler.
• Nakitsiz ofisler. Para yatırma ve çekme işlemleri sadece ATM’lerden yapılabilmektedir.
• USD cinsinden transfer gönderme ve alma yalnızca Estonya’da ikamet edenler için erişilebilirdir (hem özel kişiler hem de Estonya’da kayıtlı şirketler)

Fintech alternatifleri

İyi haber şu ki, 2019’un başından itibaren, Estonya şirketinizin sermayesini ödemek için artık bir Estonya banka hesabına ihtiyacınız yok. Bu, bir e-resident olarak, orada bir banka hesabı açmak için Estonya’ya seyahat etmek istemiyorsanız, AB/AEA’daki herhangi bir bankayı veya dijital bankayı kullanabileceğiniz anlamına gelir. Estonya’da ikamet edenler için özellikle iki uluslararası işletme hesabı uygundur: Wise ve Paysera.

Wise

İlk tavsiyemiz, başka bir Estonya şirketi olan Wise olacaktır. İlk zamanlarda, kurucular fikirlerine fon sağlamak için LHV’den Rain Lõhmus’a bile gittiler. Lõhmus, kurucuları sevdi ama bankacılığın nasıl çalıştığı hakkında hiçbir fikirleri olmadığına karar verdi, bu yüzden yatırım yapmadı. Yine de Londra’daki bağlantıları ve 2016’da LHV ve Wise ortaklığına dönüşen dostluk ile onlara yardım etti.

Size çeşitli para birimlerinde yerel banka bilgilerini, bir ticari banka kartını ve çok ucuz uluslararası transferleri (kendinize veya uluslararası serbest çalışanlara ödeme yapmak için mükemmeldir) sağlayacaklardır. Ayrıca, hesabınızı hem açmak hem de sürdürmek ücretsizdir!

Hesabınızda 50’den fazla farklı para birimi tutabilir ve bunları cüzi bir ücret karşılığında piyasa ortalaması bir kurdan çevirebilirsiniz. Ayrıca tüm bu para birimlerinde kartvizitiniz ile ekstra ücret ödemeden ödeme yapabilirsiniz.

Amazon, Paypal ve Stripe’den şu para birimlerinde ücretsiz olarak ödeme alabilirsiniz: EUR, USD, GBP, AUD ve NZD. Bu farklı para birimleri için banka ayrıntılarını ayarlamak için bir kerelik ücret ödemeniz gerekir. (Not: Normal ACH transferleri tamamen ücretsizken, ABD transferleri 7,50 Dolar ücrete tabidir.)

Euro Bölgesi’nin negatif faiz oranları nedeniyle (bu, bankaların ECB’de Euro tutmak için para ödemesi gerektiği anlamına gelir), Wise, işletme hesabınızdaki 70.000 Euro’nun üzerindeki bakiyelere %0,4’lük bir negatif faiz oranı uygulayacaktır. Diğer para birimlerini tutmak ücretsizdir.

Öne Çıkanlar

• Estonya şirketiniz için sermaye ödemesi için uygundur
• Ücretsiz hesap açma
• Sekiz farklı para birimi için banka bilgileri sunar: Euro bölgesinde (Almanya /Belçika ), Macaristan , Romanya , Birleşik Krallık , ABD , Avustralya , Yeni Zelanda , ve Singapur .
• Wise hesapları arasında ücretsiz transferler, çok ucuz uluslararası transferler
• 50’den fazla para birimini destekler
• Para birimi dönüştürme ve giden transferler için ortalama piyasa oranı. Kartınızla ödeme yaptığınızda, sahip olduğunuz para birimleri için herhangi bir kar marjı olmaz
• Amazon, Paypal ve Stripe’den bazı para birimlerinde ücretsiz ödemeler
• Nakit çekimler ayda 200 Pound’a kadar ücretsizdir

Dikkat edilmesi gerekenler

• Diğer bankalara SEPA transferleri ücretsiz değildir.
• USD banka havalesi alma ücreti
• Büyük miktarda EUR tutma ücreti
• 10.000 Pound/gün ve 30,000 Pound/ay olan çevrimiçi kart harcama limiti bazı kullanıcılar için kısıtlayıcı olabilir

Paysera

Bir başka iyi seçenek de iş için çoklu para birimi hesapları sunan Paysera‘dır. İşletmeniz SEPA bölgesinde kayıtlıysa açmak ücretsizdir (bu nedenle Estonya şirketleri için ücretsizdir). Ancak Paysera ile önce bireysel bir hesabınızın olması gerekir. Makul derecede iyi döviz kurları vardır ama orta piyasa kurunu alamıyorsunuz. SEPA transferleri pahalı olmamakla birlikte yabancı transferlerin en ucuzu Paysera’da değildir. Bir ücret karşılığında bir VISA banka kartı sunarlar ve bu kart yalnızca AB/AEA ülkelerine teslim edilebilir.

Öne Çıkanlar

• Estonya şirketiniz için sermaye ödemesi için uygundur
• SEPA bölgesinde kayıtlı işletmeler için açılması kolay, ücretsiz
• Transferler, çoğu Paysera kullanıcısı arasında ücretsiz ve anında gerçekleşir (uluslararası şirketler ve ödeme hizmeti sağlayıcıları hariç)
• 30 farklı para birimini destekler
• Muhasebe programları ile entegrasyon

Dikkat edilmesi gerekenler

• SEPA ve anında SEPA transferlerinin maliyeti 0,20 Euro
• Uluslararası transferlerin en ucuzu değil
• Çoğu ana para birimi için yaklaşık %1-3 döviz kuru marjı
• Banka kartları yalnızca AEA ülkelerine teslim edilir
• Kartın çıkarılması 5 Euro, EUR ve diğer para birimlerinde para çekme ücretleri ve kartla ödeme (EUR dışında)