1 Ekim 2022 tarihinden itibaren Estonya e-Ticaret Sicili verileri herkese ücretsiz olarak sunulmaya başlamıştır. Daha önce şirket kayıt sertifikasının bir parçası olmayan verileri görüntülemek için ücret ödenmesi gerekiyordu. Bu sertifika, şirket hissedarları, ana sözleşme, malikler ve yıllık raporlar hakkındaki verileri içeriyordu. Ücretler ürün başına 1 veya 2 Euro civarındaydı. Bu nedenle herhangi bir Estonya şirketinin tüm verilerine sahip olmak size onlarca Euro’ya mal olabilirdi.
Toplu veri dosyalarını indirmek ve XML API aracılığıyla ücretsiz otomatik sorgular da yapılabiliyor. Daha fazla bilgi için Estonya Ticaret Sicili Açık Veri sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Bu sayfa, potansiyel olarak işletmelerin Estonyalı şirketlerle çalışırken yeni otomatik müşteri yönetimi süreçleri oluşturmasını sağlar.
Bilgi toplumu bilgiye erişmek istiyor
Estonya Adalet Bakanı’na göre, verileri ücretsiz olarak kullanıma sunmak, iş ortamını daha şeffaf ve yenilikçi hale getirmeye yardımcı olacak. Estonya Adalet Bakanı Lea Danilson-Järg:”Bilgi toplumunun gelişmesi için, her şeyden önce devletin elindeki verilere, yüksek kaliteli verilere ücretsiz erişim gereklidir. Bilginin mevcudiyeti, ekonominin şeffaflığının sağlanmasına yardımcı olur ve akıllı veri tabanlı hizmetlerin geliştirilmesi için ön koşulları yaratır.” diyerek bu konudaki görüşlerini belirtmiş ve şunları da eklemiştir: “Şeffaf bir iş ortamı, tüketicinin kimin hizmet ve ürünlerini tükettiğini bilmesi ve girişimcilerin iş ilişkileri kurarken iş ortağının geçmişine erişim sağlayabilmesi anlamına gelir. Ekonominin şeffaflığı tüm toplumun çıkarınadır.”
2019/1024 sayılı AB Yönergesi
Şeffaflığa doğru atılan adım, Açık Veri Yönergesi olarak da adlandırılan 2019/1024 sayılı AB Yönergesinin doğrudan bir sonucudur. Kamu sektörü bilgilerinin erişilebilir kılınması için AB üye ülkeleri için asgari gereklilikleri şart koşar. İlk olarak 2003/98/EC sayılı Kamu Sektörü Bilgilendirme (PSI) Yönergesi, 2019 yılında açık veri gereklilikleriyle değiştirilmiş ve 16 Temmuz 2019’da yürürlüğe girmiştir. Estonya Parlamentosu, Estonya Kamuyu Bilgilendirme Yasası’nda yapılan değişikliklerle yönergeyi 17 Kasım 2021’de kabul etmiştir.
Ticaret Sicilinin yeni hizmetleri
Ticaret Sicilinin planları şirket kayıt verilerini kamuoyuna açmaktan da ileriye gidiyor. Kayıtlar ve Bilgi Sistemleri Merkezi direktörü Rivo Reitmann, şunları söyledi:”Şu anda, e-Ticaret Sicili hizmetlerinin var oldukları haliyle kullanımı ücretsiz” ve ekledi: “Bu açık veri haritasının ilk adımıdır. Sonraki aşamada girişimcilerin ihtiyaçlarını ve yeni hizmetler üretirken ne istediklerini değerlendireceğiz. Ayrıca, e-Ticaret Sicilinde verilere ulaşmayı daha pratik hale getirmek istiyoruz.”
Kar amacı gütmeyen kuruluşlar istisnası
Estonya’daki kar amacı gütmeyen kuruluşların halka açık dosyalarındaki belgeler, yeniden kullanım kısıtlamalarına tabi özel türde kişisel bilgiler içerebileceklerinden ücrete tabi olabilir. Bu bilgi, örneğin bir STK’nın genel kuruluna oy veren üyelerin bir listesi olabilir.
Veri koruması
Estonya Veri Koruma Müfettişliği Genel Müdürü Pille Lehis’e göre, verilerin artık kamuya açık hale gelmesinden endişe etmeye gerek yok. Lehis düşüncelerini şöyle ifade etmiştir:”Açık verileri yeniden kullanırken, girişimcinin de veri koruma ilkelerine uyması gerekir” ve eklemiştir: “Örneğin, yeni veri tabanlı hizmetler geliştirirken her ek veri işleme için, hizmet sağlayıcının verileri bu amaçla kullanma hakkına sahip olduğundan emin olması gerekir. Kişilerin, şirket kayıtlarına şirket bağlantıları (telefon numarası, e-posta adresi veya ikamet adresi) olarak girilmesini istemediği kişisel iletişim bilgilerini ekleyip eklemediğini kontrol etmelerini öneririz”.
Kişisel verilerinizi nasıl korursunuz?
Estonya Veri Koruma Müfettişliği’nin önerdiği gibi, Unicount da kişisel e-postanızı veya telefon numaranızı Ticaret Sicilinde yayınlamamanızı önerir. Estonya Ticaret Sicili eskiden şirketlerin verilerini, iş modeli verilerinizi satarak para kazanmak olan farklı “kredi derecelendirme” sitelerine satıyordu. Artık bu sitelerin Estonya’ya kayıtlı tüm şirketlere ait veriler için ödeme yapmasına bile gerek yok çünkü sadece şirket e-postanız değil, aynı zamanda telefon numaranız da herkes tarafından ücretsiz olarak kullanılabilecek.
İstenmeyen ticari e-postaları azaltmak isteyen teknoloji konusunda bilgili Estonyalılar tarafından yaygın olarak kullanılan bir çözüm de var. Bu çözüm, devlet tarafından sağlanan istenmeyen posta korumalı eesti.ee e-posta adresini kullanmaktır. Bu linkte, Estonya Devlet Bilgi Kurumu, istenmeyen posta korumalı e-posta adresinin nasıl kurulacağını ayrıntılı olarak açıklamaktadır.
Şirket kaydınız gerçekleşmeden şirketinizin istenmeyen posta korumalı eesti.ee e-postasını etkinleştiremezsiniz. Bu nedenle, bir şirket kurarken geçici bir e-posta veya Estonya’da ikamet edenler ve e-resident üyeler için sağlanan kişisel eesti.ee e-posta adresinizi kullanmanızı öneririz. Mahkemenin şirket kurma başvurunuzu onaylayıp onaylamadığını görmek için e-postanıza gerçekten erişebildiğinizden emin olun.
Ayrıca şirketinizi kurarken telefon numaranızı da girdiyseniz e-postanızın olması yeterli olduğundan bu veriyi kayıttan silebilirsiniz.
Konut adresi bilgilerinizi korumak için Unicount, halka açık kayıttaki daireniz veya ev adresiniz yerine sanal bir ofis adresi kullanmanızı önerir.
Unicount verilerinizi nasıl korur
20 Mayıs 2020 tarihinden bu yana, Unicount aracılığıyla bir şirket kuruyorsanız ve irtibat kişisi hizmeti sipariş ettiyseniz, Unicount e-postanızı Ticaret Siciline iletmez. Kayıt işlemi sırasında Unicount’a verdiğiniz e-posta adresinize istenmeyen posta gelmeyeceğinden emin olabilirsiniz. Dilediğiniz zaman şirketinizin istenmeyen posta korumalı eesti.ee e-postasını kurabilirsiniz. O zamana kadar şirketinizin herkese açık e-postası, Unicount’un (14614272@eesti.ee) istenmeyen posta korumalı eesti.ee e-postasıdır ve Unicount, gerekli tüm resmi e-postaları Müşteri Panonuza iletir.
Eesti.ee resmi şirket e-postanız, 12345678@eesti.ee gibi görünen 8 basamaklı bir şirket kayıt kodu tabanlı yönlendirme adresi olacaktır. Devlet dışı IP adresleri bu adrese e-posta gönderemez ve Estonya Devlet Bilgi Sistemleri Kurumu ile gerekli hizmet sözleşmesini imzalamayı reddeden Estonya devlet kurumları bile yetkisiz gönderici IP adresi nedeniyle engellenir. Eesti.ee e-postanızı etkinleştirmek için eesti.ee üzerinden oturum açmanız ve gerçek profesyonel e-posta adresinize yönlendirmeyi etkinleştirmeniz gerekir.
Kaynaklar: Estonya Ticaret Sicili, Vikipedi
